Rzym i Watykan

Historia Rzymu sięga legendarnego założenia w 753 roku p.n.e. przez braci bliźniaków, Romulus i Remus. Chociaż opowieść o braciach wychowanych przez wilczycę i budowaniu miasta może być mitologiczna, pewne jest, że Rzym odegrał kluczową rolę w kształtowaniu zachodniej cywilizacji.

Rzymem początkowo rządzili królowie, aż do 509 roku p.n.e., kiedy to ostatni król, Lucius Tarquinius Superbus, został wypędzony i ustanowiono republikę. Republika Rzymska była okresem wielkiej ekspansji i podbojów, w tym klęski Carthage w wojnach punickich, które zapewniły Rzymowi dominację w świecie śródziemnomorskim.

W 27 roku p.n.e. Octavian, adoptowany syn Julius Ceasar, został pierwszym cesarzem Rzymu i przyjął imię Augustus. Podczas rządu cesarzy Rzym stał się imperium, a miasto stało się jednym z największych i najbardziej wpływowych na świecie. W tym czasie powstało wiele najbardziej charakterystycznych budowli Rzymu, takich jak Koloseum i Panteon.

Rzym rozwijał się jako stolica Cesarstwa Rzymskiego przez wieki, aż do upadku imperium w IV i V wieku. Napady barbarzyńców, kryzysy gospodarcze i niestabilność polityczna doprowadziły w 476 roku n.e. do upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego, a Rzym pozostawiono pod kontrolą różnych plemion barbarzyńskich.

Miasto pozostawało pod panowaniem różnych obcych mocarstw, w tym Cesarstwa Bizantyjskiego, Świętego Cesarstwa Rzymskiego i Państwa Kościelnego, aż do zjednoczenia Włoch w 1871 roku. Rzym stał się stolicą nowo utworzonego Królestwa Włoch i przeżywał okres wzrostu i modernizacji pod przewodnictwem premiera Benito Mussolini.

Podczas II wojny światowej Rzym był okupowany przez wojska niemieckie i doznał znacznych zniszczeń, ale miasto zostało wyzwolone przez wojska alianckie w 1944 r. W latach powojennych Rzym stał się centrum kultury, polityki i turystyki, ze znaczną ekspansją miejską i budowa nowych dzielnic.

Dziś Rzym to nowoczesne, tętniące życiem miasto, które z dumą celebruje swoją bogatą historię i kulturę. Liczne zabytki, muzea i starożytne ruiny miasta przyciągają każdego roku miliony turystów, a jego tradycje kulinarne i scena artystyczna nadal inspirują i zachwycają zarówno mieszkańców, jak i turystów.

Pierwszy zarejestrowany wyścig rydwanów w Circus Maximus miał miejsce w VI wieku p.n.e. Circus Maximus był kilkakrotnie niszczony przez pożary i ostatecznie został opuszczony w średniowieczu. Obecnie jest to park publiczny, który jest bezpłatny i nie ma żadnej kolejki na wstęp.

W IV wieku pne teren Circus Maximus został przekształcony w miejsce wyścigów rydwanów, które szybko stały się jedną z najpopularniejszych form rozrywki w starożytnym Rzymie. W tym czasie powstały pierwsze drewniane trybuny, a stadion był stopniowo rozbudowywany w ciągu następnych kilku stuleci, aby pomieścić większe tłumy.

Podczas Republiki Rzymskiej (509-27 pne) Circus Maximus był używany głównie do wyścigów rydwanów i innych wydarzeń publicznych. Wyścigi rydwanów odbywały się na cześć różnych bogów i bogiń i często towarzyszyły im wyszukane uroczystości i ceremonie.

Jednym z najsłynniejszych wydarzeń odbywających się w tu były Ludi Romani, czyli igrzyska rzymskie, które odbywały się corocznie ku czci Jowisza. Gry te obejmowały różnorodne wydarzenia, w tym wyścigi rydwanów, zawody gladiatorów i przedstawienia teatralne.

W 55 r. pne Julius Ceasar dodał nową sekcję do Circus Maximus, znaną jako Spina. Była to długa, wąska platforma biegnąca przez środek stadionu i ozdobiona posągami, kolumnami i innymi ozdobnymi elementami.

W okresie Cesarstwa Rzymskiego (27 pne – 476 ne) teren stał się jeszcze bardziej imponującym. Liczba miejsc siedzących została zwiększona do 250 000 widzów, co czyniło go jednym z największych miejsc rozrywki na świecie w tamtym czasie.

Cesarze tacy jak Caligula i Neron byli znani z wystawnych widowisk w Circus Maximus, które często obejmowały egzotyczne zwierzęta, pozorowane bitwy morskie i inne ekstrawaganckie pokazy władzy i bogactwa.

Pod koniec IV wieku chrześcijański cesarz Theodosius zakazał wszelkich pogańskich praktyk i wydarzeń, w tym wyścigów rydwanów, co doprowadziło do upadku Circus Maximus. Stadion popadł w ruinę w ciągu następnych kilku stuleci, a większość kamienia i marmuru została zebrana do innych projektów budowlanych.

Dziś z pierwotnego Circus Maximus pozostało bardzo niewiele, poza kilkoma fragmentami części wypoczynkowej i fundamentami niektórych budynków otaczających stadion. Jednak dziedzictwo Circus Maximus żyje dzięki kulturowemu i historycznemu znaczeniu, jakie posiada jako jedno z najważniejszych miejsc rozrywki w starożytnym Rzymie.

Kompleks pałacowy był rozległy, z wieloma różnymi budynkami, ogrodami i dziedzińcami.

u znajdował się także słynny Amfiteatr Flavium, znany również jako Koloseum, który został zbudowany przez cesarza Vespasian i jego syna Titus. W średniowieczu Palatyn był w dużej mierze opuszczony, a jego ruiny były wykorzystywane jako kamieniołom materiałów budowlanych. Tu znajdował się także słynny Amfiteatr Flavium, znany również jako Koloseum, który został zbudowany przez cesarza Vespasian i jego syna Titus.Palatyn został odkopany i odrestaurowany przez włoskiego archeologa Raffaele Garrucciego w XIX wieku. Wzgórze Palatyn jest częścią Koloseum, Forum Romanum i Palatynu, wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Wzgórze oferuje odwiedzającym wgląd w historię i kulturę starożytnego Rzymu, zapewniając wyjątkową okazję do zobaczenia niektórych z najstarszych i najlepiej zachowanych ruin Cesarstwa Rzymskiego. Pałac Augusta uważany jest za jeden z najlepiej zachowanych starożytnych rzymskich pałaców na świecie. Znajduje się tu słynny „Dom Liwii”, który prawdopodobnie był rezydencją żony Augusta. Pałac Tyberiu posiadał prywatny basen i system podziemnych tuneli. Pałac Septimius Severus posiadał prywatne łaźnie termalne i dużą salę ozdobioną freskami.

Historia fontanny sięga 19 roku p.n.e., kiedy Cesarstwo Rzymskie przeżywało swój rozkwit.
Pierwsza wersja fontanny została zamówiona przez rzymskiego cesarza Agryppę jako sposób dostarczania wody do pobliskich Łaźni Agryppy. Z czasem fontanna popadła w ruinę i ostatecznie została odbudowana w XVI wieku. Po raz pierwszy fontanna została ozdobiona ozdobnymi rzeźbami, co czyni ją bardziej dziełem sztuki niż tylko funkcjonalnym źródłem wody.
Na początku XVIII wieku papież Klemens XII zlecił Nicola Salvi zbudowanie większej i bardziej wyszukanej fontanny, która ostatecznie stała się Fontanną di Trevi, którą znamy dzisiaj. Prace trwały ponad 30 lat i zostały ostatecznie ukończone w 1762 roku. Fontanna di Trevi jest wykonana z marmuru trawertynowego i ma 26 metrów wysokości i 49 metrów szerokości, co czyni ją jedną z największych barokowych fontann na świecie.
Centralną postacią fontanny jest Neptun, bóg mórz, otoczony innymi alegorycznymi postaciami przedstawiającymi obfitość i płodność. Skomplikowane rzeźby i rzeźby są uważane za jedne z najlepszych przykładów sztuki barokowej na świecie.
Jednym z najbardziej znanych aspektów Fontanny di Trevi jest tradycja wrzucania monety do wody. Według legendy wrzucenie jednej monety do fontanny gwarantuje odwiedzającemu powrót do Rzymu, a dwie monety zapewniają podróż powrotną i spełnienie życzenia. Mówi się, że dzienna zbiórka monet z fontanny wynosi około 3000 euro, które są przekazywane Caritasowi, katolickiej organizacji charytatywnej w Rzymie.
Fontanna di Trevi pojawiła się w wielu znanych filmach, w tym w La Dolce Vita od Federico Fellini, i jest jednym z najbardziej znanych zabytków Rzymu. Fontanna przeszła kilka renowacji i renowacji na przestrzeni lat, aby utrzymać ją w dobrym stanie, i nadal co roku przyciąga miliony odwiedzających, co czyni ją jedną z najbardziej znanych atrakcji turystycznych we Włoszech.

Plac powstał w miejscu dawnego stadionu lekkoatletycznego, Stadionu Domicjana (Stadio di Domiziano), który został zbudowany przez rzymskiego cesarza Domiziano w I wieku naszej ery. Przez wieki stadion popadł w ruinę, a do XVI wieku został przekształcony w plac publiczny znany jako Piazza Navona.

Piazza słynie z trzech pięknych fontann, Fontana dei Quattro Fiumi, Fontana del Moro i Fontana del Nettuno, które zostały zaprojektowane przez jednych z największych włoskich artystów XVII wieku, w tym Bernini i Borromini. Fontanny te są uważane za arcydzieła rzeźby barokowej i są jednymi z najbardziej charakterystycznych i rozpoznawalnych elementów placu.

W całej swojej historii Piazza Navona była wykorzystywana do wielu różnych wydarzeń, w tym karnawałów, targów i spektakli publicznych. Przez wieki było miejscem spotkań mieszkańców Rzymu i miejscem wielu ważnych wydarzeń politycznych, religijnych i kulturalnych. Plac był również znany ze swoich ulicznych artystów, muzyków i wykonawców, którzy dodawali żywej atmosfery i czynili z niego popularne miejsce spotkań zarówno mieszkańców, jak i turystów.

W XIX i XX wieku plac przeszła kilka renowacji, które pomogły zachować jego zabytkowe budynki i przywrócić pierwotny blask fontannom. Dziś plac ten jest uważany za jeden z najpiękniejszych placów publicznych na świecie i jest popularnym miejscem turystycznym w Rzymie. Otoczony zabytkowymi budynkami, w tym kościołem Sant’Agnese in Agone, uważany jest za symbol dziedzictwa kulturowego miasta i bogatych tradycji artystycznych.

Innym znanym dziełem w muzeach jest Capitoline Venus, rzymska kopia greckiego oryginału, uważana za jeden z najpiękniejszych zachowanych przykładów sztuki rzymskiej. W muzeach znajduje się również kolekcja sztuki renesansowej, w tym dzieła Titian, Tintoretto and Raffaello, a także kolekcja monet i medali.

Historia Muzeów Kapitolińskich rozpoczyna się w połowie XV wieku, kiedy papież Sictus IV podarował mieszkańcom Rzymu grupę posągów z brązu. Posągi ustawiono na dziedzińcu Palazzo dei Conservatori, który od średniowiecza był siedzibą władz miasta. Kolekcja została rozszerzona w następnych stuleciach o inne dzieła sztuki, w tym rzeźby, obrazy i starożytne artefakty.

W XVI wieku kolekcja została dodatkowo wzbogacona przez papieża Julius II, który zlecił artyście Michelangelo zaprojektowanie wspaniałego placu łączącego Palazzo dei Conservatori z Palazzo Nuovo, innym budynkiem na Kapitolu. Plac jest uważany za jedną z najpiękniejszych przestrzeni publicznych w Rzymie i jest zdominowany przez pomnik Marcus Aurelius, słynnego cesarza rzymskiego.

Przez wieki Muzea Kapitolińskie nadal się rozwijały, dodając do kolekcji nowe dzieła sztuki i budując nowe budynki, aby je pomieścić. W XVIII i XIX wieku muzea zostały odnowione i przeprojektowane przez szereg architektów i kuratorów, a kolekcja została dodatkowo wzbogacona nabytkami i darowiznami.

Dziś Muzea Kapitolińskie są domem dla ogromnej kolekcji sztuki i artefaktów ze starożytnego Rzymu, w tym rzeźb, obrazów i sztuki dekoracyjnej. Niektóre z najbardziej znanych dzieł w kolekcji to Umierający Gal (Galata Morente), Wenus Kapitolińska (La Venere capitolina) i Wilczyca Rzymu (Lupa capitolina), brązowy posąg wilka karmiącego dwoje niemowląt, który jest uważany za symbol miasta Rzym.

Oprócz kolekcji sztuki, Muzea Kapitolińskie mieszczą również obszerną bibliotekę i archiwum dokumentów związanych z historią Rzymu. Muzea są otwarte dla publiczności i są popularnym celem podróży turystów i miłośników sztuki z całego świata. Muzea Kapitolińskie są uważane za jedną z najważniejszych instytucji kulturalnych we Włoszech i świadectwo bogatej historii i dziedzictwa Rzymu.

Jest ona popularnym celem turystów, pieszych i rowerzystów, którzy przyjeżdżają podziwiać jej dobrze zachowane fragmenty oryginalnej kostki brukowej, murów i pomników.

Część Via Appia została zachowana jako miejsce historyczne i jest obecnie popularnym celem. Jest ona znana ze swojego związku ze św. Piotrem, który, jak się uważa, został wyprowadzony z Rzymu na egzekucję tą drogą.

Z biegiem czasu kolekcja Borghese powiększyła się o niektóre z najważniejszych dzieł okresu renesansu i baroku. Dziś w galerii znajduje się imponująca kolekcja dzieł znanych artystów, takich jak Caravaggio, Bernini i Titius, a także mniej znanych artystów z tych samych okresów.

Galeria mieści się w pięknym budynku, który pierwotnie został zbudowany jako willa dla rodziny Borghese w XVII wieku. Budynek został zaprojektowany przez architekta Flaminio Ponzio i oferuje wspaniałe ogrody, fontanny i rzeźby.

W ciągu wieków galeria przeszła kilka renowacji i rozbudowy, aby pomieścić rosnącą kolekcję sztuki. Dziś ona jest jednym z najważniejszych muzeów w Rzymie, odwiedzanym co roku przez tysiące turystów i miłośników sztuki.

Została ona zamówiona przez papieża Sisto IV pod koniec XV wieku jako kaplica pałacu papieskiego. Kaplica jest otwarta dla publiczności, ale służy również do ważnych ceremonii i wydarzeń, takich jak wybór nowego papieża.

Kaplica Sykstyńska została zbudowana w latach 1473-1481. Pierwotnym celem kaplicy było służyć jako miejsce kultu dla Papieża i członków Watykanu. Jednak przez wieki była również używana do różnych innych celów, w tym jako konklawe papieskie, na którym zbiera się Kolegium Kardynalskie w celu wyboru nowego papieża.

W 1508 roku papież Julius II zlecił Michelangelo namalowanie sklepienia Kaplicy Sykstyńskiej. Michelangelo początkowo niechętnie decydował się odnośnie tego projektu, ponieważ uważał się za rzeźbiarza, a nie malarza. Jednak ostatecznie zgodził się i rozpoczął prace nad sufitem w 1508 roku, kończąc je w 1512 roku. Sufit jest jednym z największych fresków, jakie kiedykolwiek namalowano i zajmuje powierzchnię ok. 372 metrów kwadratowych.

Centralny panel sufitu przedstawia „Stworzenie Adama”, które jest jednym z najbardziej znanych obrazów w sztuce zachodniej. Scena przedstawia Boga wyciągającego rękę, by dotknąć palca Adama, symbolizującego stworzenie pierwszego człowieka. Pozostała część sufitu jest również wypełniona skomplikowanymi i wyszukanymi scenami z Księgi Rodzaju, w tym „Upadku człowieka” i „Wielkiej powodzi”.

Oprócz sufitu w Kaplicy Sykstyńskiej znajduje się również wiele innych ważnych dzieł sztuki, w tym gobeliny i rzeźby. Niektóre z najbardziej znanych dzieł w kaplicy to rzeźby Pietro Perugino i Sandro Botticelli, a także gobeliny utkane przez Raffaello.

Kaplica Sykstyńska przeszła gruntowną renowację w latach 80-ych XX wieku, aby oczyścić i zakonserwować jej dzieła sztuki. Renowacja była bardzo kontrowersyjnym i politycznie naładowanym procesem, ale końcowym wynikiem było wyraźniejsze i żywsze przedstawienie arcydzieła Michelangelo.

Dziś Kaplica jest uważana za jeden z najważniejszych przykładów sztuki wysokiego renesansu i nadal jest jedną z najpopularniejszych atrakcji turystycznych we Włoszech. Każdego roku odwiedzają go miliony odwiedzających i nadal inspiruje i urzeka odwiedzających swoją oszałamiającą grafiką i historycznym znaczeniem. Kaplica pozostaje symbolem potęgi i wpływów Kościoła rzymskokatolickiego, a także świadectwem kreatywności i umiejętności Michelangelo i innych artystów renesansu.

Agrippa nadzorował budowę wielu ważnych budynków i budowli w Rzymie, w tym Panteonu, akweduktu Aqua Virgo i Łaźni w jego imieniu Agrippa.

Marcus odegrał kluczową rolę, pomagając Augustus w utworzeniu Cesarstwa Rzymskiego i wprowadzając wiele ważnych reform administracyjnych i prawnych. Ogólnie mówiąc, ten człowiek był główną postacią wczesnego Cesarstwa Rzymskiego i odegrał ważną rolę w kształtowaniu politycznego, wojskowego i kulturowego krajobrazu swoich czasów.

Hadrian był mecenasem sztuki i nadzorował budowę wielu ważnych budynków i pomników w całym Cesarstwie Rzymskim. Szczególnie znany jest z budowy świątyni Wenus i Romy oraz Muru Hadriana.

Hadrian przeprowadził za swojego panowania kilka ważnych reform administracyjnych i prawnych, w tym kodyfikację prawa rzymskiego i ustanowienie nowych podziałów administracyjnych w imperium.

Hadrian był również znany ze swojego osobistego stylu, który charakteryzował się zamiłowaniem do greckiej kultury i filozofii. Mówi się, że ubierał się w greckie stroje i był zapalonym studentem greckiej literatury i filozofii.

Ogólnie rzecz biorąc, cesarz Hadrian jest pamiętany jako jeden z najwybitniejszych i najbardziej wpływowych cesarzy Cesarstwa Rzymskiego, którego osiągnięcia w dziedzinie wojskowości, architektury, kultury i administracji są nadal celebrowane do dziś.